^{Zakup alpak}

Zanim zdecydujesz się na hodowlę lub posiadanie alpak, ważne jest, aby określić cel, który chcesz osiągnąć. Czy chcesz produkować wełnę, posiadać alpaki dla celów hodowlanych, wykorzystywać je do alpakoterapii, w agroturystyce, czy po prostu chcesz mieć je jako zwierzęta towarzyszące?

Wybór odpowiednich alpak jest kluczowy dla sukcesu hodowli. Należy zwrócić uwagę na charakter zwierzęcia, jego budowę ciała, jakość włókna, stan zdrowia i pochodzenie. Warto odwiedzić kilku doświadczonych hodowców, porozmawiać z nimi i wybrać zwierzęta z pewnego źródła. Dobry hodowca to osoba, która zna swoje zwierzęta i potrafi udzielić szczegółowych informacji na temat ich historii, cech i potrzeb.

Pamiętaj, aby zawsze wymagać dokumentacji, takiej jak rodowody, certyfikaty rejestracji, chipy oraz dokumentacja weterynaryjna. Należy unikać niepewnych źródeł i alpak bez dokumentacji.

^{Zwierzęta stadne}

Alpaki są zwierzętami stadnymi, dlatego ważne jest zapewnienie im towarzystwa innych alpak oraz dostępu do otwartej przestrzeni.

Minimalna ilość alpak w stadzie to trzy lub cztery osobniki tej samej płci, ale alpaki lepiej się czują w większych grupach, gdyż wtedy zyskują pełne poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Zawsze jedna alpaka ze stada stoi na warcie i w tym czasie się nie pasie, dlatego minimalna grupa musi liczyć kilka sztuk, aby przerwy w pasieniu nie były zbyt długie.

Ważne jest oddzielenie dorosłych samców od samic w osobnych boksach oraz na osobnych pastwiskach. W ten sposób unikamy niekontrolowanego rozrodu oraz konfliktów, a także zadbamy o komfort samic, które często są w ciąży lub karmią małe cria. Wybrany reproduktor jest dopuszczany do wyselekcjonowanej samicy w celach prokreacyjnych w sprzyjającym do tego czasie, zwykle w okresie wiosenno-letnim, w odpowiednim interwale po porodzie oraz osobnej, wyznaczonej do tego celu przestrzeni. Małe alpaczki zwane cria zostają z matkami minimum 6 miesięcy. Czas odstawienia zależny jest od ich kondycji fizycznej i psychicznej oraz  masy ciała (minimum 35 kg). W okresie od odstawienia do roku młode samiczki i samce mogą przebywać razem w boksach i na pastwisku, po czym dołączają do stada dorosłych samic lub samców.

^Żywienie

Zadbaj o zróżnicowaną dietę dla alpak zawierającą wysokiej jakości siano, świeżą wodę i odpowiednie ilości białka oraz witamin i minerałów w paszach.

Alpaki potrzebują dostępu do pastwisk, które w przypadku małego stada może być dużym ogrodem, ale w większej hodowli wymaga już większych areałów - optymalnie 1 dobrze utrzymany hektar może wykarmić 10 - 16 alpak. Ważne, aby pastwiska zapewniały słońce potrzebne do wytwarzania witaminy D3, ale i cień drzew lub specjalnych daszków, pod którymi alpaki mogą się schować w upalne dni.

Zbilansowana dieta alpak oparta jest na zielonce, wysokiej jakości sianie (jakość jak dla koni, królików lub szynszyli), świeżej wodzie, lucernie, niemelasowanych wysłodkach buraczanych oraz specjalistycznych paszach, najczęściej w formie drobnego peletu, będących źródłem witamin, mikro i makroelementów. Dodatkowo można w alpakarni zainstalować stojaki na lizawki z selenem, którego w naszej glebie brakuje szczególnie.

^Schronienie

Domek dla alpak w hodowli nazywamy alpakarnią. Powinien on być przestronny, dobrze wentylowany i dostosowany do zmieniających się warunków pogodowych.

Ważne, aby alpakarnia osłaniała od deszczu i wiatru oraz aby w alpakarni nie było wilgotno, gdyż uchroni to runo alpak przed zawilgoceniem i przyklejeniem się do niego brudu.

Na jedną alpakę powinno przypadać minimum 2 - 2,5 m2 przestrzeni. Domek może być wybudowany z drewna, cegły bądź kamienia i nie musi być ogrzewany. Amplituda temperatur w Peru to zakres od 24°C do - 10°C, zatem domek nie musi być w zimie ogrzewany, jednakże trzeba zadbać o to, aby alpaki miały dostęp do świeżej i niezamarzniętej wody. Świetnie sprawdzają się w tej kwestii podgrzewane poidła automatyczne.

Kolejną ważną kwestią jest posadzka domku. Najlepiej sprawdza się wylewka betonowa, z której łatwo można zebrać obornik, wręcz można taką posadzkę raz na jakiś czas wyszorować w celu usunięcia ewentualnych pasożytów. W zależności od pory roku i temperatury za oknem posadzkę należy wyścielić suchą słomą lub można też użyć grubsze siano pozostałe w paśnikach. Latem alpaki lubią wyciągać kopytka przed siebie i schładzać brzuchy na chłodnym, gołym betonie.

Dobrym rozwiązaniem jest ułożenie pod posadzką kanalizacji, która odprowadzi urynę do specjalnego zbiornika na gnojówkę. Zapewnia to większą higienę i czystość alpak.

W zależności od wielkości stada w każdym boksie w alpakarni powinien się znaleźć jeden lub kilka paśników, tak aby każda alpaka miała dostęp do siana jednocześnie.

Na ścianach alpakarni należy zamontować na wysokości 50 - 70 cm od podłogi rynny o szerokości 150 mm, w których alpaki otrzymują dodatkowo pasze białkowe z witaminami i minerałami oraz namoczone niemelasowane wysłodki buraczane.

^{zabiegi kosmetyczne i weterynaryjne}

Alpaki potrzebują corocznego strzyżenia, przycinania paznokci, szczepień, podawania witamin i minerałów oraz regularnego badania kału.

Alpaki potrzebują corocznego strzyżenia odbywającego się na wiosnę, gdy temperatura w nocy nie spada poniżej 8°C. Jest to jedno z najważniejszych wydarzeń w roku, bo hodowcy dostarcza cennego runa na wystawy i do dalszego przerobu, a alpace zapewnia komfort i zabezpiecza przed przegrzaniem oraz szokiem termicznym w lecie.

W przypadku alpak mocno zarośniętych na głowie należy regularnie przycinać grzywkę oraz runo rosnące wokół oczu tak, aby alpakę nie spotkało “wool blindness”.

Paznokcie oraz zęby rosną alpakom całe życie. Jeśli alpaki mają kontakt z kamiennym lub betonowym podłożem to tępią sobie paznokcie i nie ma potrzeby ich przycinać. W przeciwnym razie w zależności od alpaki zabieg przycinania paznokci trzeba wykonywać w odstępach od miesiąca do kilku miesięcy.

Jeśli alpaka ma prawidłowy zgryz, sama ściera sobie rosnące zęby. W przeciwnym przypadku wymagana jest korekcja zębów dolnej szczęki wykonywana przez lekarzy weterynarii w lekkiej sedacji.

Podstawowa opieka weterynaryjna obejmuje:
- regularne przeglądy stada z pomiarem BCS (Body Condition Score), które należy wykonywać samemu lub z pomocą lekarza weterynarii

- coroczne szczepienia przeciwko Clostridium

- podawanie witaminy AD3E podskórnie lub doustne w odstępach co 6 lub 4 tygodni

- badanie kału raz na kwartał  lub w sytuacji nagłej utraty masy ciała oraz ewentualne badanie krwi w zależności od kondycji alpaki.
W przypadku rozrodu lista działań znacznie się rozrasta.

Na koniec, albo i na początek warto wymienić obserwację alpak, ich zachowań, aby jak najszybciej wychwycić stany chorobowe wymagające interwencji weterynaryjnej. Alpaki to zwierzęta przystosowane do życia w bardzo trudnych warunkach, dlatego dość późno pokazują, że coś im dolega. Czym szybciej wychwycimy zmiany w zachowaniu sygnalizujące problem zdrowotny, tym większą mamy szansę na uratowanie zdrowia i życia alpaki.

^Behawior

Alpaki wywołują w ludziach najlepsze emocje, w tym ogromną chęć do przytulania. Niestety alpaki z natury są nieśmiałe i mogą reagować panicznie na dotyk

Ich naturalną formą obrony jest ucieczka. Ułożenie alpaki wymaga czasu, cierpliwości i odpowiedniej wiedzy. Dotykanie, wręcz głaskanie alpak jest możliwe, ale zwykle po treningach, w obecności opiekuna i przy użyciu smakołyków w postaci grubych plasterków marchewki.

Jeśli jesteś zainteresowany hodowlą lub posiadaniem alpak do innych celów, zdobądź jak najwięcej informacji na ten temat, zapisz się na wykłady i kursy, porozmawiaj z doświadczonymi hodowcami i przygotuj się na wieloletnie zobowiązanie. Hodowla alpak może być źródłem ogromnej satysfakcji, ale wymaga również dużej odpowiedzialności.